Kişinin yasevimliığı topluluk süresince değeri olan , kabiliyet, gidişat ve öteki davranış biçimlerini vüruttirdiği süreçlerin tümüdür.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara için insanların davranışlarında belirli vürutmeler sağlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; ferdin davranışlarındaki yaşantısı suretiyle kasıtlı olarak ve isteyerek değkonume meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü üzere eğitimin bir çok teşhismı dokumalabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla tercih edilen teşhism:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı suretiyle ve kasıtlı olarak istenilen yönde( eğitimin yalnızçlarına oranlı ) değkonume meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis için;
· Terbiye bir süreçtir.
· Terbiye sürecinde, ferdin davranışlarının istenilen yönde değkonutirilmesi yalnızçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değkonume kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde ferdin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç kök öğesi vardır.
1. Amaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye yalnızçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam fiyat ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı tekmil kültürler sinein aynıdır. Amaçların içinde ne olduğu ve öğrenme sinein kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre için değkonuebilir, ama sürecin doğbeyı değkonumez.
Terbiye kapsamı ve teşhismlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün süresince birgeniş filozof ve pedagog, eğitimin ne başüstüneğuna üstüne farklı farklı teşhismlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin kabul edilen ölçünlü teşhismı şudur: Terbiye, ferdin davranışlarında kendi yaşantıları suretiyle kasıtlı olarak istendik davranış değkonuikliği meydana getirme sürecidir. Bu teşhismlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu teşhismlamanın süresince eğitime üstüne bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları suretiyle”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değkonuikliği” ve “süreç” üzere kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Terbiye, insanoğlu sinein yaşam boyu devam eden bir süreçtir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere oranlı olabileceği üzere istenmedik yönde de vürutebilir. Terbiye sürecinin konuletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği üzere vürutigüzel de olur. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal terbiye, vürutigüzel yapılan eğitime ise informal terbiye denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, terbiye merkezleri üzere mekânlarda maruz terbiye formal; ferdin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı olmayan terbiye ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine için sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye tutulmak üzere iki tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belirli bir tasavvur ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir ekip ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal terbiye ise otomatik vüruten ölçüsüz ve programsız yapılan eğitimdir ki birey bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir dizge olarak ele aldatmaındığında ise terbiye sisteminin üç kök ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, süreçler ve çıktılardır. Memba; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, tesisat, maliyet, personel üzere fiziki unsurlardır. Müddetç; ekol süresince gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde eksperlik, yeterlilik, yetki, sınav meyveları üzere istenilen davranış değkonuiklikleridir.